Google Analytics is illegaal. Volgens de Oostenrijkse privacytoezichthouder noyb is Google Analytics in strijd met Europese privacywetgeving. Google Analytics stuurt, zo stelt de privacywaakhond, IP-adressen en cookiegegevens van gebruikers naar de VS. Data die op Amerikaanse servers staan vallen onder de Amerikaanse wetgeving en zijn daardoor toegankelijk voor Amerikaanse inlichtingendiensten. Daarom waarschuwen veel partijen, waaronder de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens, voor een mogelijk verbod van Google Analytics. Omdat de Europese privacywetgeving de komende jaren waarschijnlijk alleen maar strenger wordt, is het noodzakelijk om privacy-vriendelijke alternatieven voor Google Analytics te verkennen. Want die zijn er wel degelijk. Hieronder vind je onze favorieten, waarbij de privacy en bescherming van persoonsgegevens centraal staan.
1. Piwik Pro
Piwik Pro is een marketing en analytics suite met de focus op gebruikersprivacy en gegevensbeveiliging. Met Piwik Pro is het mogelijk om het web-, app-, product- en intranetgedrag van gebruikers te volgen. Piwik Pro noemt zichzelf het beste alternatief voor Google Analytics. En daar ben ik het mee eens. Qua functionaliteiten, dashboards en gebruikersgemak is Piwik Pro zeer vergelijkbaar met Google Analytics. Het grote voordeel is dat Piwik Pro geen concessies doet op het gebied van privacy en data.
Piwik Pro voldoet standaard aan alle de gegevensbeschermingswetgeving, waaronder de AVG, LGPD en de Chinese internetwet. Daarnaast houdt Piwik Pro rekening met de strenge eisen van de Amerikaanse Health Insurance Portability and Accountability Act (HIPAA) en de EBA-richtlijnen voor het gebruik van cloud services door financiële instellingen.
De reden dat momenteel veel partijen op zoek zijn naar een alternatief is dat je met Google Analytics eigenlijk niet de volledige controle hebt over de gegevens die je verzamelt. Daarentegen ben je met Piwik Pro daadwerkelijk eigenaar van je data, staan de servers in EU en kun je zelfs kiezen tussen privé-cloud of een on-premise server. Om aan steeds de strengere privacywetten van de EU te voldoen is Piwik Pro een aantrekkelijk alternatief voor Google Analytics.
Bottom-line:
- Kosten: Gratis (tot 500.000 maandelijkse acties)
- Installeren: Makkelijk
- Functionaliteiten: Goed
- Gebruiksgemak: Gemiddeld
- Implementatie conversies: Makkelijk (middels tag manager tool)
2. Matomo
Matomo (voorheen Piwik) is een opensourceprogramma om bezoekersstatistieken van websites bij te houden. Ik ben een grote voorstander van opensourceprogramma’s. Die zijn namelijk vaak community-gedreven, zijn per definitie transparant en het gebruik is en blijft gratis. Ook bij Matomo is dit het geval. Je bent met Matomo volledig eigenaar van de data die je verzameld. Of zoals Matomo het zelf mooi verwoord: “You’re in the driver’s seat with the power to decide what happens to your data, and to protect your user’s privacy.”
In ‘the driver’s seat’ zitten betekent dat je op drie manieren de controle over de data kan nemen. Via:
- Matomo On-Premise (data wordt opgeslagen op jouw eigen server)
- Matomo Analytics for WordPress (vergelijkbaar met on-premise, maar via WordPress)
- Matomo Cloud (data wordt opgeslagen via de servers van Matomo)
De functionaliteit, dashboards en gebruiksgemak van Matomo zijn acceptabel. Het demo account van Matomo geeft een goede indruk van wat je kunt verwachten. Het ziet er iets gelikter uit dan Piwik Pro, maar de interface werkt minder intuïtief en laadt soms traag. De implementatie van custom conversies via de eigen tag manager van Matomo was daarnaast een ‘pain in the ass’. Het instellen van een trigger, tag en conversie verliep bijzonder moeizaam. Dat had onder andere te maken met ontbreken van duidelijke documentatie en een buggy preview-modus. Deze problemen had ik niet met Piwik Pro. Daarom staat Matomo op plek twee.
Bottom-line:
- Kosten: Gratis (als je Matomo op je eigen server installeert)
- Installeren: Makkelijk
- Functionaliteiten: Goed
- Gebruiksgemak: Matig
- Implementatie conversies: Moeizaam (middels tag manager tool)
3. Plausible Analytics
Plausible Analytics is een eenvoudige, lichtgewicht, ethisch, open-source en privacyvriendelijk Google Analytics-alternatief. Met Plausible Analytics is een cookiebanner niet meer nodig, omdat er helemaal geen cookies worden geplaatst. Voor de UX van je website is dan natuurlijk een enorm pluspunt. Daarnaast genereert Plausible Analytics geen persistent identifiers en worden er geen persoonsgegevens verzameld of opgeslagen. Alle data wordt geaggregeerd en kan dus niet herleid worden naar een individu. Dat maakt Plausible Analytics een privacy-first programma.
Het dashboard van Plausible Analytics ziet er verder heel strak uit en de statistieken zijn makkelijk te interpreteren. Ideaal als je in één oogopslag wilt zien hoe je website presteert. Oordeel zelf via het demo dashboard van Plausible Analytics.
Plausible Analytics noemt zichzelf een alternatief voor Google Analytics, maar dat is het niet. Bij het ontbreken van goede concurrenten na plek 1 en 2 heb ik maar Plausible Analytics toegevoegd. Qua functionaliteiten, dashboards en gebruikersgemak komt het niet in de buurt van Google Analytics of Piwik Pro. Er is een bijvoorbeeld rudimentair filter aanwezig om je doelgroep te segmenteren, maar die kun je dan vervolgens niet opslaan in een custom segment.
Het toevoegen van conversies vraagt daarnaast kennis van HTML en Javascript. Het ontbreken van een tag manager tool, maakt de implementatie van conversies in Plausible Analytics onnodig complex. Voor een tool die zich probeert te onderscheiden door ‘het simpel te houden’ is dit behoorlijk tegenstrijdig.
Bottom-line:
- Kosten: 9 euro per maand bij 10K maandelijkse pageviews
- Installeren: Makkelijk
- Functionaliteiten: Laag
- Gebruiksgemak: Hoog
- Implementatie conversies: Moeilijk door het ontbreken van een tag manager tool.
Conclusie
Wordt Google Analytics in 2022 verboden? Dat moet nog blijken. Bovendien zal Google wel weer met een methodiek komen (bijvoorbeeld via Google GA4) om de regels van de EU te omzeilen. Ongeacht of het wordt verboden, vinden wij vanuit Soul Kitchen het belangrijk om naar privacy-vriendelijke alternatieven te kijken. Om je doelgroep goed te kunnen begrijpen is het natuurlijk belangrijk om gedrag van websitebezoekers te verzamelen, maar niet ten koste van hun privacy.
Wil je meer weten over het gebruik en implementatie van de bovenstaande privacy-vriendelijke alternatieven voor Google Analytics, neem dan contact op met raoul@soulkichten.nl.
Bonus: mijn hidden-gems lijstje voor open-source & self-hosted analytics tools waar ik nog verder in wil grasduinen. Een echte parel is Post Hog!